Provinz Posen
-
Kcynia
Pierwsze wzmianki o istnieniu bóżnicy w Kcyni pochodzą z 1565 roku. Ostatnia funkcjonująca synagoga w Kcyni powstała na początku XX wieku. Znajdowała się przy dzisiejszej ul. Strażackiej, w sąsiedztwie remizy Ochotniczej Straży Pożarnej. Jak wynika ze źródeł ikonograficznych była to budowla murowana na planie prostokąta, dwukondygnacyjna, nakryta dachem dwuspadowym, nawiązująca do tzw. stylu mauretańskiego. W listopadzie 1932 roku po likwidacji miejscowej gminy żydowskiej wykrzystywana okazjonalnie. W połowie września 1939
-
Bydgoszcz
Wzniesiona w latach 1882-84 z inicjatywy bankiera Ludwiga Aronsohna, masywna murowana bożnica stała przy dzisiejszej ul. Pod Blankami. Była to monumentalna budowla dominująca swoją bryłą nad pobliską zabudową. Do sali głównej wiodły trzy pary drzwi. Wewnątrz znajdowały się 482 miejsca siedzące oraz 400 na galerii dla kobiet. Osiem filarów dźwigało kopułę o kształcie baldachimu. Na początku okupacji niemieckiej, jeszcze we wrześniu 1939 r., Kreisleiter Werner Kampe zarządził rozbiórkę
-
Koronowo
Synagoga została zbudowana w 1858 r. u zbiegu ulic Szkolnej i Sienkiewicza, przejmując rolę wcześniejszej, prowizorycznej bóżnicy, zamkniętej z powodu złego stanu technicznego w 1843 roku. Po pierwszej wojnie światowej, gdy większość koronowskich Żydów opuściła miasto, obiekt początkowo opuszczony niszczał. By temu zapobiec podjęto decyzję o jego sprzedaży. W 1938 r. nabyło go Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” za kwotę 4 tys. złotych. W marcu 1939 r. w gmachu otwarto kino „Apollo”. W latach okupacji
-
Bydgoszcz-Fordon
Synagogę w Fordonie, będącego obecnie częścią Bydgoszczy, zbudowano w roku 1832 w stylu neoklasycystycznym. Mogła pomieścić około 500 modlących się mężczyzn w sali głównej i 250 kobiet na galeriach. Była dość bogato wyposażona a murowany budynek synagogi, znajduje się przy głównej ulicy prowadzącej do starego Fordonu. Podczas okupacji niemieckiej urządzono w niej improwizowane kino. Po 1945 r. nastąpiły kolejne przekształcenia. Wybito dodatkowe otwory drzwiowe i okienne, inne
-
Chodzież
Zbudowana w latach 1835–1837 na miejscu starszej, która spłonęła w 1835 roku. Budowę wspierał ówczesny właściciel miasta Ferdynand von Zacha. Synagoga ponownie spłonęła w 1838 roku, została odbudowana w latach 1846–1847. Służyła chodzieskim Żydom do 1939 r. W 1941 roku rozebrana przez okupacyjne władze niemieckie. Do jej rozbiórki zmuszono Żydów więzionych w obozie pracy w Chodzieży. Gruzy z rozebranej synagogi oraz macewy z cmentarza żydowskiego posłużyły do budowy drogi z Chodzieży do Szamocina. Obecnie
-
Łobżenica
Synagogę w Łobżenicy zbudowano około 1850 roku. Znajdowała się przy ul. Luchowskiej, obecnie noszącej miano ul. Sportowej. Z pewnością nie była to pierwsza wieków bóżnica na tym miejscu, zważywszy, że np. w 1827 r. mieszkało tu aż 860 Żydów. Synagoga ta funkcjonowała jeszcze w okresie międzywojennym. Została rozebrana przez Niemców w 1939 roku. Po wojnie w jej miejscu wybudowano dom jednorodzinny, na parterze którego obecnie znajduje się apteka. Fakt istnienia synagogi upamiętniony jest niewielką tabliczką.
-
Trzciel
Budynek synagogi w Trzcielu jest jednym z najnowszych w Wielkopolsce. Wzniesiono go bowiem w latach 20-tych XX wieku. Podczas nocy kryształowej (9-10 listopada 1938 r.) bojówki hitlerowskie zdewastowały synagogę. Po zakończeniu II wojny światowej została przebudowana na potrzeby remizy Ochotniczej Straży Pożarnej.
Znajdź na stronie