Województwo wielkopolskie
-
Piaski Wielkopolskie
O murowany budynku synagogi w Piaskach wiemy tylko tyle, że powstał w XIX w. Podczas drugiej wojny światowej zdewastowany przez Niemców. Później przebudowany na dom mieszkalny.
-
Krotoszyn
Pierwsza synagoga gminy żydowskiej w Krotoszynie została wzniesiona w 1673 r., dzięki uzyskaniu przez gminę specjalnego przywileju. Została jednak całkowicie zniszczona w pożarze, jaki nawiedził miasto w 1774 roku. Spłonęła wówczas cała dzielnica żydowska, w tym dom nauczyciela, liczne biblioteki i drogocenne przedmioty kultu. Na jej miejscu wzniesiono drugą synagogę. Także ona spłonęła ok. 1824 roku. Kolejna, monumentalna synagoga została wzniesiona w latach 1843–1845, przy
-
Koźminek
Synagoga w Koźminku miała mieścić się przy ul. Kilińskiego. Najpierw istniała tutaj synagoga drewniana, zbudowana w drugim dziesięcioleciu XVIII w. Spaliła się przy pożarze miasta w 1809 r. Na jej miejsce zbudowano, pod koniec XIX w. synagogę murowaną. Budynek synagogi został przebudowany, prawdopodobnie po wojnie, i dziś mieści się tutaj budynek mieszkalny.
-
Dolsk
Została zbudowana na początku XX wieku. Nie wiadomo, czy budynek został zbudowany od początku jako synagoga, czy też dostosowano do tego celu starszy obiekt. Synagoga została zamknięta na skutek likwidacji gminy żydowskiej w 1921. Po 1945 budynek został znacznie przebudowany. Obecnie służy jako dom mieszkalny.
-
Ziemięcin
Po Powstaniu Styczniowym wieś Ziemięcin, uprzednio należąca do rodziny Chrząszczewskiech z Wierzbinka, została zakupiona przez nieznanego z imienia Żyda. Nowy właściciel wybudował niewielką, murowaną synagogę. Po II wojnie światowej budynek został nabyty przez osoby prywatne i przeznaczony na cele mieszkalne, które obiekt pełnił do do 1988 r. 12 kwietnia 1989 roku synagogę wpisano do rejestru zabytków. Gmina Wierzbinek zakupiła znajdujący się w złym stanie technicznym obiekt w 2011 roku celem przeznaczenia
-
Koło
Druga, tzw. mniejsza synagoga w Kole, powstała w 1860 roku. Znajdowała się na rogu Nowego Rynku i ulicy Kuśnierskiej. W okresie okupacji niemieckiej podczas drugiej wojny światowej pełniła różne funkcje, m.in. nocowali w niej Żydzi zwożeni z pobliskich miast oraz getta w Łodzi, oczekujący na transport do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem. Następnie mieściła magazyn obuwia, jakie pozostało po zamordowanych. Przetrwała do wyzwolenia miasta w 1945 r. Po wojnie budynek rozebrano,
-
Kłodawa
Murowany budynek wzniesiono pradopodobnie pod koniec XIX w. Podczas okupacji Niemcy po usunięciu i zniszczeniu symboli kultu zrobili tam stajnię, magazyn paszy a pod koniec wojny – kuchnię polową dla kopiących rowy przeciwpancerne. Po wojnie budynek w podobnym charakterze był jeszcze używany przez Gminną Spółdzielnię, aż uległ zupełnej dewastacji. Resztki zostały rozebrane, a na tym miejscu w r. 1959 powstało kino „Dar”, przemianowane potem na Gminny Ośrodek Kultury.
-
Gniezno
Pierwsza wzmianka o synagodze w Gnieźnie pochodzi z 1582 r. Znajdowała się ona prawdopodobnie w tym samym miejscu, co synagoga znana z międzywojnia – przy ul. Mieszka I, na rogu ul. Bolesława Chrobrego. Wiadomo, że w 1680 r. została odbudowana po wojnie polsko-szwedzkiej, dzięki przywilejom nadanym przez króla Jana Kazimierza. Mogła ulec zniszczeniu w trakcie wielkiego pożaru miasta w 1819 r., gdyż w 1846 r. Żydzi wystawili nową synagogę, znaną z rysunków i fotografii. Była to monumentalna budowla murowana
-
Wągrowiec
Synagogę w Wągrowcu zbudowano w 1807 roku przy obecnej ul. Powstańców Wielkopolskich. Podczas II wojny światowej, jesienią 1939 roku hitlerowcy sprofanowali synagogę, a w 1940 roku ją zburzyli. Gruzy budynku uprzątnięto w latach 50. Przez długi czas w miejscu znajdował się pusty plac, jednak w ostatnich latach zbudowano tam dom jednorodzinny.
Znajdź na stronie